Unhas veces río abaixo
e outras veces río arriba,
como probe folla murcha
de albre vello desprendida,
xa facendo remoíños
entre as augas cristalinas,
ou parando nas orelas;
ou fuxindo adoecida;
así corre dando voltas
polo mundo a nosa vida.
¡O porvir ninguén o sabe!:
Hai quen se deita en Galicia,
e desperta ó pé da torre
da Xiralda de Sevilla;
quen se acosta feito un rico
e ó erguerse non ten camisa;
quen ó subir cae nun pozo;
quen vai por lan e o trasquilan.
¡Raxo de mundo, carafio!.
¡Mundo de trampa e mentira!.
¡Ai, chove nel coma fóra!,
e estamos coma as sardiñas,
unhas pegadas nas outras
e na canasta metidas.
¿Hai aquí quén non se queixe
nin nada queira nin pida?
O que non teña desexos
nin aspiracións, que o diga
pra poñelo nos altares
e rezarlle Avemarías;
pois, será o Santo máis grande
de todos cantos se estilan.
Se non hai quen non se queixe
e non fale mal da vida,
porque ante a idea da morte
nos encoira a cobardía,
¡o demo que nos entenda!,
¡tanto medo non se exprica!.
¡Veña a morte, e veña logo,
porque esto xa está... que trina!;
pero a vir... veña pra todos
pra que os demáis non se rían.
Por min xa poden tocar
mellor canto máis axiña,
a trompeta do Xuicio,
que eu teño a maleta lista.
Póñanse os reis as coroas,
os arcebispos as mitras,
os civiles os tricornios,
os señores as levitas,
os probes o sacho ó lombo,
o sombreiro as señoritas,
e eu... o mundo por monteira,
e vámonos de seguida
pro valle de Josafá,
a que Dios contas nos pida.
¿Estamos todos? ¿Non falta
ningún larpeiro na lista?
Boeno; pois vaian andando.
¡Non se paren!. ¡Sigan, sigan!.
Que eu vou a mudalas botas
e volverei de seguida.
¡Ahí vai toda a humanidade!.
¡Ricoiro, qué cometiva!.
Uns levan os ollos baixos;
outros van coa testa erguida.
¡Hai quen marcha avergonzado
e quen non leva nin pisca
de vergonza, e vai botando
escontra fóra a barriga!.
Toda a humanidade enteira
dunha sentada xa fica,
¡vai quedar esto soliño
coma unha cousa perdida!.
¡Toque, toque esa trompeta!.
¡Camiñe a xente en bolina,
ben mezclados na gran hora
postreira da humana vida!:
O ouro fino coa morralla,
a prata coa calderilla,
os labregos das aldeas
cos señoritos da vila,
e os millonarios cos probes
e os salvados coa fariña,
namentras eu poño as botas;
e si é que os demáis me gritan:
¡Ei, que veña ese poeta,
que queda fóra da fila,
a dar conta dos seus ripios!.
Eu respondereille axiña:
¡Carafio!, eu non vou, que o mundo
sin xente, un guardián percisa
pra que non rouben o millo
nin vaia ninguén as viñas.
¡De modo que eu quedo aquí!;
¿pra qué? Pra gardala finca.